Σύντομες απαντήσεις σε κρίσιμα εργατικά θέματα

Απόλυση εργαζομένου στη διάρκεια ασθένειας

Δεν απαγορεύεται η καταγγελία της εργασιακής σχέσης εκ μέρους του εργοδότη, κατά τη διάρκεια της ασθενείας του μισθωτού, εκτός βέβαια αν διαφορετικά ορίζεται σε ειδικές διατάξεις νόμων, διαταγμάτων, υπουργικών αποφάσεων, ΣΣΕ ή ΔΑ ή στην ατομική σύμβαση εργασίας, αρκεί να τηρηθούν οι νόμιμες διατυπώσεις (έγγραφη καταγγελία – καταβολή αποζημιώσεως) και να μη γίνεται αύτη κατά κατάχρηση δικαιώματος, όπως ορίζει αυτή το άρθρο 281 ΑΚ (ΑΠ 288/66 – 770/89 – Πρωτ. Αθ. 6082/53 – 18867/62).

Άδεια μητρότητας

Η άδεια τοκετού και λοχείας, ανέρχεται συνολικά σε 17 εβδομάδες ή 119 ημέρες. Πρέπει να προσκομισθεί στον εργοδότη πιστοποιητικό γιατρού που να βεβαιώνει την πιθανή ημέρα του τοκετού. Απ' αυτές οι 56 ημέρες θα χορηγούνται υποχρεωτικά πριν από την πιθανή ημερομηνία τοκετού και οι υπόλοιπες 63 μετά τον τοκετό. (άρθρο 7 της ΕΓΣΣΕ 2000 - 2001 που κυρώθηκε με το άρθ. 11 του Ν. 2874/2000)

Εξάμηνη άδειας προστασίας μητρότητας και αποδοχές
Κατά τη διάρκεια της ειδικής 6μηνης άδειας προστασίας μητρότητας, ο εργοδότης δεν πληρώνει. Η εργαζόμενη μητέρα, πληρώνεται από τον ΟΑΕΔ, ο οποίος υποχρεούται να καταβάλλει μηνιαίως ποσό ίσο με τον κατώτατο μισθό, όπως κάθε φορά καθορίζεται με βάση την ΕΓΣΣΕ, καθώς και αναλογία δώρων εορτών και επιδόματος αδείας με βάση το προαναφερόμενο ποσό.

Γονική άδεια σε άγαμες μητέρες και μονογονείς

Στην άγαμη μητέρα και στους μονογονείς γενικά εργαζόμενους στον ιδιωτικό τομέα, χορηγείται γονική άδεια χωρίς αποδοχές για την ανατροφή του παιδιού, διάρκειας έως 8 μήνες μέχρι το παιδί να συμπληρώσει την ηλικία των έξι ετών (άρθρο 5 του Ν. 1483/84,ΦΕΚ Α’ 153/8-10-1984, όπως συμπληρώθηκε και επεκτάθηκε με το άρθρο 25 του ν. 2639/98, ΦΕΚ Α’ 205/2-9-1998 και τροποποιήθηκε με το άρθρο. 7 του Ν. 4075/2012).

Άδεια σε μονογονεϊκές οικογένειες

Το άρθρο 7 της Ε.Γ.Σ.Σ.Ε. 2002-2003 προβλέπει ότι, στους εργαζόμενους (-ες), που έχουν χηρέψει και στον άγαμο (η) γονέα, που έχουν την επιμέλεια του παιδιού, χορηγείται άδεια με αποδοχές έξι (6) εργασίμων ημερών το χρόνο, πέραν αυτής που δικαιούται από άλλες διατάξεις. Γονέας με τρία (3) παιδιά ή περισσότερα, δικαιούται άδεια οκτώ (8) εργάσιμων ημερών. Η άδεια αυτή χορηγείται λόγω αυξημένων αναγκών φροντίδας των παιδιών ηλικίας μέχρι δώδεκα (12) ετών συμπληρωμένων, χορηγείται εφάπαξ ή τμηματικά μετά από συνεννόηση με τον εργοδότη, σύμφωνα με τις ανάγκες του γονέα και δεν πρέπει να συμπίπτει χρονικά με την αρχή ή το τέλος της ετήσιας κανονικής άδειας.

Προστασία μητέρας από απόλυση

Σύμφωνα με το άρθρο 36 του Ν. 3996/2011 «Αναμόρφωση του Σώματος Επιθεωρητών Εργασίας, ρυθμίσεις θεμάτων Κοινωνικής Ασφάλισης και άλλες διατάξεις" (ΦΕΚ 170/ 5-8-2011) το οποίο αντικατέστησε την παρ. 1 του άρθρου 15 του Ν. 1483/1984 (Α΄ 153)..... «Απαγορεύεται και είναι απόλυτα άκυρη η καταγγελία της σύμβασης ή σχέσης εργασίας εργαζόμενης από τον εργοδότη της, τόσο κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης της όσο και για το χρονικό διάστημα δεκαοκτώ (18) μηνών μετά τον τοκετό ή κατά την απουσία της για μεγαλύτερο χρόνο, λόγω ασθένειας που οφείλεται στην κύηση ή τον τοκετό, εκτός εάν υπάρχει σπουδαίος λόγος για καταγγελία.

Μεταφορά κανονικής άδειας

Η κανονική άδεια των εργαζομένων στον ιδιωτικό τομέα, πρέπει να εξαντληθεί από 1 Ιανουαρίου μέχρι 31 Δεκεμβρίου, κάθε έτους. Ο εργοδότης είναι υποχρεωμένος να χορηγήσει μέχρι τέλος του έτους την άδεια, ακόμη κι αν ο εργαζόμενος δεν τη ζητήσει.
Μεταφορά της άδειας στο επόμενο ή σε άλλο ημερολογιακό έτος, δεν επιτρέπεται ακόμη και αν υπάρχει συγκατάθεση του εργαζόμενου.
Επίσης είναι άκυρη οποιαδήποτε συμφωνία μεταξύ εργοδότη και εργαζόμενου για εγκατάλειψη από τον εργαζόμενο του δικαιώματος του για λήψη της άδειας. (Α.Ν. 539/45 αρ. 5 παρ.1)

Κατάτμηση άδειας

Επιτρέπεται κατ΄ εξαίρεση η κατάτμηση του χρόνου της κανονικής άδειας σε δύο περιόδους, λόγω σοβαρής ή επείγουσας ανάγκης της επιχείρησης εκ των οποίων η πρώτη θα διαρκεί τουλάχιστον (6) ημέρες.
Με το Ν. 3846/2010, η άδεια μπορεί να δοθεί και σε περισσότερες των δύο περιόδων εκ των οποίων η μία να διαρκεί τουλάχιστον δέκα ημέρες για την πενθήμερη εργασία ή δώδεκα ημέρες για την εξαήμερη εργασία, μετά από αίτημα του εργαζόμενου προς τον εργοδότη χωρίς την έγκριση του ΣΕΠΕ.
Σύμφωνα με το Ν.4093/2012, ειδικά σε περιπτώσεις επιχειρήσεων που απασχολούν τακτικό και εποχικό προσωπικό και παρουσιάζουν ιδιαίτερη σώρευση εργασίας που οφείλεται στο είδος ή στο αντικείμενο εργασιών τους, σε συγκεκριμένη χρονική περίοδο του έτους, για το τακτικό προσωπικό, ο εργοδότης δύναται να χορηγεί το τμήμα της αδείας των 10 εργασίμων ημερών επί πενθημέρου ή 12 επί εξαημέρου, οποτεδήποτε εντός του ημερολογιακού έτους.

Αποδοχές άδειας και επίδομα άδειας. Πότε καταβάλλονται

Τόσο οι αποδοχές αδείας όσο και το επίδομα αδείας προκαταβάλλονται στον εργαζόμενο κατά την έναρξη της άδειάς του.
Ο μισθωτός που δεν έλαβε την άδειά του από πταίσμα του εργοδότη δικαιούται, ευθύς μόλις λήξει το ημερολογιακό έτος εντός του οποίου έπρεπε να την είχε πάρει, τις αποδοχές της άδειας του αυξημένες κατά 100% (άρθρο 5 παρ. 1 Α.Ν. 539/45). Ο διπλασιασμός των αποδοχών δεν εφαρμόζεται όταν για τη μη χορήγηση της άδειας δεν ευθύνεται κατά οποιοδήποτε τρόπο ο εργοδότης. Δεν αρκεί δηλαδή για το διπλασιασμό η μη χορήγηση άδειας αλλά απαιτείται να υπάρχει και πταίσμα του εργοδότη. Το επίδομα άδειας δεν διπλασιάζεται.

Άδεια άνευ αποδοχών

Δεν υπάρχει διάταξη που να προβλέπει τη χορήγηση της ή να ρυθμίζει γενικά το θέμα αυτό. Στην περίπτωση που ο εργαζόμενος ζητήσει άδεια άνευ αποδοχών, προκειμένου να τη λάβει, θα πρέπει να υπάρξει σύμφωνη γνώμη του εργοδότη, ο οποίος στα πλαίσια των αρχών της καλής πίστης και εκτιμώντας τις οικογενειακές, κοινωνικές ανάγκες και υποχρεώσεις του εργαζόμενου μπορεί να χορηγεί άδεια άνευ αποδοχών.